piątek, 20 maja 2016

Jaki kształt przyjmie IV Dyrektywa AML w Polsce?



W dniu 20 maja 2015 r. Parlament Europejski przyjął dyrektywę w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz rozporządzenie w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych. Dyrektywa i rozporządzenie zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 5 czerwca 2015 r. i weszły w życie dwudziestego dnia po ich opublikowaniu (tj. 25 czerwca 2015 r.). Od tej daty Państwa UE mają 2 lata na wdrożenie.  Zwróćmy uwagę na kilka szczegółów uwzględnionych w tej regulacji, gdyż został już tylko rok na jej wdrożenie do polskiego porządku prawnego, a są możliwe różne warianty.


Celem dyrektywy jest zapobieganie wykorzystywaniu unijnego systemu finansowego do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu i w konsekwencji zapewnienie integralności, stabilności i wiarygodności sektora finansowego oraz wzmocnienie rynku wewnętrznego Unii Europejskiej .
Celem rozporządzenia jest dodatkowo poprawa skuteczności śledzenia transferów pieniężnych, w tym równe traktowanie płatności krajowych realizowanych w obrębie danego państwa członkowskiego i płatności transgranicznych pomiędzy państwami członkowskimi. Jednocześnie rozporządzenie uwzględnia nowe międzynarodowe standardy przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz proliferacji (w szczególności 16 Zalecenie FATF [The Financial Action Task Force, franc. GAFI - Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy)  o przekazach pieniężnych).

Artykuł 2 Nowej Dyrektywy zawiera zmieniony katalog instytucji obowiązanych,  podlegających działaniom regulacji AML. Dotychczasowy zakres obejmował podmioty prowadzące handel towarami w zakresie płatności gotówkowych w kwocie 15 000 EUR lub wyższej, nowe regulacje obniżają przedmiotowy próg do poziomu 7500 EUR, bez względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy kilka operacji, które wydają się wzajemnie powiązane. Modyfikacja tych kryteriów w znaczący sposób zwiększy liczbę transakcji „podejrzanych”. Nowy katalog instytucji obowiązanych, który obejmował  dotychczas min. kasyna zostanie poszerzony o wszystkie podmioty świadczące usługi w zakresie gier hazardowych. (zgodnie z dyrektywą 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego). W ramach obecnej trzeciej dyrektywy w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz zmienionych zaleceń FATF wymaga się, aby jedynie kasyna były objęte zakresem prawodawstwa dotyczącego przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. W przyszłym roku sytuacja ulegnie być może zmianie.

„(13)   Obawy budzi wykorzystanie sektora gier hazardowych w celu legalizowania dochodów pochodzących z działalności przestępczej. W celu ograniczenia ryzyka, z jakim wiąże się działalność wspomnianego sektora, oraz zapewnienia równych warunków podmiotom świadczącym usługi w zakresie gier hazardowych, należy nałożyć obowiązek na wszystkie podmioty świadczące usługi w zakresie gier hazardowych dotyczący stosowania należytej staranności wobec klienta w odniesieniu do pojedynczych transakcji na kwoty w wysokości co najmniej 2 000 EUR. Państwa członkowskie powinny uwzględnić stosowanie wspomnianego progu w odniesieniu do odbierania wygranych, jak również obstawiania stawek. Podmioty świadczące usługi w zakresie gier hazardowych w lokalach fizycznych (np. w kasynach i domach gier) powinny zapewnić możliwość powiązania należytej staranności wobec klienta, pod warunkiem stosowania jej w momencie wejścia do lokalu, z transakcjami przeprowadzanymi przez klienta w tym lokalu.” - czytamy w Dyrektywie.

 Przy czym jak czytamy dalej w Dyrektywie:
d)           „w odniesieniu do podmiotów świadczących usługi w zakresie gier hazardowych, przy przeprowadzaniu sporadycznych transakcji w kwocie 2 000 EUR lub większej bez względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy kilka operacji, które wydają się być ze sobą powiązane;
e)           gdy istnieje podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu bez względu na jakiekolwiek odstępstwo, wyłączenie lub próg;
f)            gdy istnieją wątpliwości co do prawdziwości lub odpowiedniości wcześniej otrzymanych danych dotyczących ustalenia tożsamości klienta.”
„Usługi hazardowe” w Dyrektywie oznaczają „wszelkie usługi związane z obstawianiem stawek mających wartość pieniężną w grach losowych, w tym w grach, w których istotne są określone umiejętności, takich jak loterie, gry w kasynach, gry pokerowe oraz zakłady wzajemne, świadczonych w fizycznej lokalizacji, lub w jakikolwiek sposób na odległość, za pomocą środków elektronicznych lub za pomocą jakiejkolwiek innej technologii ułatwiającej komunikację, oraz na indywidualną prośbę odbiorcy usługi”.

Nowa Dyrektywa AML rozszerza zakres podmiotów zobligowanych do przekazywania informacji o beneficjantach rzeczywistych na wszystkie osoby prawne oraz powierników. Informacje te mają być przesyłane w odpowiednim czasie do właściwych organów oraz podmiotów zobowiązanych. W art. 56 Nowej Dyrektywy zawarto ponadto katalog sankcji administracyjnych dotyczących systematycznych uchybień ze strony podmiotów zobowiązanych w odniesieniu do regulacji dotyczących min. należytej staranności wobec klienta, prowadzenia rejestrów czy też zgłaszania transakcji podejrzanych. Przykładowo, w odniesieniu do osoby prawnej sankcja administracyjna musi zawierać karę pieniężną w wysokości do 10 % całkowitego rocznego obrotu danego podmiotu za poprzedni rok obrotowy. Zapisy te wg. twórców Dyrektywy mają za zadanie ujednolicenie systemu kar administracyjnych wewnątrz Unii.
IV Dyrektywa AML/CTF weszła w życie 25 czerwca 2015 r. Państwa członkowskie mają 2 lata na wdrożenie nowych przepisów do krajowych porządków prawnych. Termin ten mija już w połowie 2017 roku.

W Dyrektywie uwzględniono jednak uprawnienie dla państw członkowskich UE do wyłączeniu z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy osób fizycznych i prawnych, które prowadzą działalność finansową w sposób sporadyczny lub w bardzo ograniczonym zakresie, gdy występuje niewielkie ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, pod warunkiem, że dana osoba fizyczna lub prawna spełnia wszystkie następujące kryteria:
a)      działalność finansowa jest ograniczona pod względem wartości bezwzględnych;
b)      działalność finansowa jest ograniczona pod względem transakcji;
c)      działalność finansowa nie jest działalnością główną;
d)      działalność finansowa jest działalnością pomocniczą bezpośrednio związaną z działalnością podstawową;
e)      działalność główna nie jest działalnością, o której mowa w ust. 1, z wyłączeniem działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 3) lit. e);
f)       działalność finansowa realizowana jest wyłącznie na rzecz klientów korzystających z działalności głównej i nie jest oferowana na szerszą skalę.

W tym momencie brak informacji, czy Rzeczpospolita Polska skorzysta z tego prawa i w jakim zakresie. Trzeba śledzić prace legislacyjne i ewentualnie rozważyć uruchomienie działań lobbingowych w tych branżach, w których są szanse i jest uzasadnienie dla wyłączenia się z obowiązywania IV Dyrektywy (współpracuję z wyspecjalizowanymi kancelariami radcowskimi i adwokackimi w tym zakresie, proszę o kontakt w razie potrzeby przeprowadzenia indywidualnej analizy Państwa sytuacji).  Jedno jest pewne- po Panama Papers i innych głośnych aferach oraz w dobie zagrożeń terrorystycznych temat prania brudnych pieniędzy jest odpowiednio nagłośniony i mocno aktualny. 


Pełen tekst IV Dyrektywy: Eur-Lex


Zobacz także tematy powiązane:

2 komentarze:

  1. Bardzo fajnie opisane, właśnie czegoś takiego potrzebowałem do swojej pracy :) Jasno i konkretnie. Warto też dodać, że lada moment możemy spodziewać się kolejnej nowelizacji AML.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dziekuję. 14 maja 2018 Rada Unii Europejskiej przyjęła projekt V Dyrektyway AML :) Także zmiany nadciagają.

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję za komentarz. Wszelkie reklamowe odnośniki wklejone bez uzgodnienia z autorem Bloga o compliance nie zostaną opublikowane. Podobnie z treściami nieodpowiednimi. Za treść komentarzy odpowiadają wyłącznie ich autorzy.