W dniu 20
maja 2015 r. Parlament Europejski przyjął dyrektywę w sprawie zapobiegania
wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania
terroryzmu oraz rozporządzenie w sprawie informacji towarzyszących
transferom środków pieniężnych. Dyrektywa i rozporządzenie zostały opublikowane
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 5 czerwca 2015 r. i
weszły w życie dwudziestego dnia po ich opublikowaniu (tj. 25 czerwca 2015 r.).
Od tej daty Państwa UE mają 2 lata na wdrożenie. Zwróćmy uwagę na kilka szczegółów
uwzględnionych w tej regulacji, gdyż został już tylko rok na jej wdrożenie do
polskiego porządku prawnego, a są możliwe różne warianty.
Celem dyrektywy jest zapobieganie wykorzystywaniu unijnego systemu
finansowego do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu i w konsekwencji
zapewnienie integralności, stabilności i wiarygodności sektora finansowego oraz
wzmocnienie rynku wewnętrznego Unii Europejskiej .
Celem rozporządzenia jest dodatkowo poprawa skuteczności śledzenia
transferów pieniężnych, w tym równe traktowanie płatności krajowych
realizowanych w obrębie danego państwa członkowskiego i płatności
transgranicznych pomiędzy państwami członkowskimi. Jednocześnie rozporządzenie
uwzględnia nowe międzynarodowe standardy przeciwdziałania praniu pieniędzy i
finansowaniu terroryzmu oraz proliferacji (w szczególności 16 Zalecenie FATF
[The Financial Action Task Force, franc. GAFI - Grupa Specjalna ds.
Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy)
o przekazach pieniężnych).
Artykuł 2 Nowej Dyrektywy zawiera zmieniony katalog instytucji
obowiązanych, podlegających działaniom regulacji AML. Dotychczasowy
zakres obejmował podmioty prowadzące handel towarami w zakresie płatności
gotówkowych w kwocie 15 000 EUR lub wyższej, nowe regulacje obniżają
przedmiotowy próg do poziomu 7500 EUR, bez względu na to, czy transakcja jest
przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy kilka operacji, które wydają się
wzajemnie powiązane. Modyfikacja tych kryteriów w znaczący sposób zwiększy
liczbę transakcji „podejrzanych”. Nowy katalog instytucji obowiązanych, który
obejmował dotychczas min. kasyna zostanie poszerzony o wszystkie podmioty
świadczące usługi w zakresie gier hazardowych. (zgodnie z dyrektywą 2000/31/WE
z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług
społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach
rynku wewnętrznego). W ramach obecnej trzeciej dyrektywy w sprawie
przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz zmienionych zaleceń FATF wymaga się, aby
jedynie kasyna były objęte zakresem prawodawstwa dotyczącego przeciwdziałania
praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. W przyszłym roku sytuacja ulegnie
być może zmianie.
„(13) Obawy budzi wykorzystanie sektora gier hazardowych
w celu legalizowania dochodów pochodzących z działalności przestępczej. W celu
ograniczenia ryzyka, z jakim wiąże się działalność wspomnianego sektora, oraz
zapewnienia równych warunków podmiotom świadczącym usługi w zakresie gier
hazardowych, należy nałożyć obowiązek na wszystkie podmioty świadczące usługi w
zakresie gier hazardowych dotyczący stosowania należytej staranności wobec
klienta w odniesieniu do pojedynczych transakcji na kwoty w wysokości co
najmniej 2 000 EUR. Państwa członkowskie powinny uwzględnić stosowanie
wspomnianego progu w odniesieniu do odbierania wygranych, jak również
obstawiania stawek. Podmioty świadczące usługi w zakresie gier hazardowych w
lokalach fizycznych (np. w kasynach i domach gier) powinny zapewnić możliwość
powiązania należytej staranności wobec klienta, pod warunkiem stosowania jej w
momencie wejścia do lokalu, z transakcjami przeprowadzanymi przez klienta w tym
lokalu.” - czytamy w Dyrektywie.
Przy czym jak czytamy dalej w Dyrektywie:
d) „w
odniesieniu do podmiotów świadczących usługi w zakresie gier hazardowych, przy
przeprowadzaniu sporadycznych transakcji w kwocie 2 000 EUR lub większej bez
względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy
kilka operacji, które wydają się być ze sobą powiązane;
e) gdy
istnieje podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu bez względu
na jakiekolwiek odstępstwo, wyłączenie lub próg;
f) gdy
istnieją wątpliwości co do prawdziwości lub odpowiedniości wcześniej
otrzymanych danych dotyczących ustalenia tożsamości klienta.”
„Usługi hazardowe” w Dyrektywie oznaczają „wszelkie usługi związane z
obstawianiem stawek mających wartość pieniężną w grach losowych, w tym w grach,
w których istotne są określone umiejętności, takich jak loterie, gry w
kasynach, gry pokerowe oraz zakłady wzajemne, świadczonych w fizycznej
lokalizacji, lub w jakikolwiek sposób na odległość, za pomocą środków
elektronicznych lub za pomocą jakiejkolwiek innej technologii ułatwiającej
komunikację, oraz na indywidualną prośbę odbiorcy usługi”.
Nowa
Dyrektywa AML rozszerza zakres podmiotów zobligowanych do przekazywania
informacji o beneficjantach rzeczywistych na wszystkie osoby prawne oraz
powierników. Informacje te mają być przesyłane w odpowiednim czasie do właściwych
organów oraz podmiotów zobowiązanych. W art. 56 Nowej Dyrektywy zawarto ponadto
katalog sankcji administracyjnych dotyczących systematycznych uchybień ze
strony podmiotów zobowiązanych w odniesieniu do regulacji dotyczących min.
należytej staranności wobec klienta, prowadzenia rejestrów czy też zgłaszania
transakcji podejrzanych. Przykładowo, w odniesieniu do osoby prawnej sankcja
administracyjna musi zawierać karę pieniężną w wysokości do 10 % całkowitego
rocznego obrotu danego podmiotu za poprzedni rok obrotowy. Zapisy te wg.
twórców Dyrektywy mają za zadanie ujednolicenie systemu kar administracyjnych
wewnątrz Unii.
IV Dyrektywa AML/CTF weszła w życie 25 czerwca 2015 r. Państwa
członkowskie mają 2 lata na wdrożenie nowych przepisów do krajowych porządków
prawnych. Termin ten mija już w połowie 2017 roku.
W Dyrektywie uwzględniono jednak uprawnienie dla państw członkowskich UE
do wyłączeniu z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy osób fizycznych i
prawnych, które prowadzą działalność finansową w sposób sporadyczny lub w
bardzo ograniczonym zakresie, gdy występuje niewielkie ryzyko prania pieniędzy
lub finansowania terroryzmu, pod warunkiem, że dana osoba fizyczna lub prawna
spełnia wszystkie następujące kryteria:
a) działalność finansowa jest ograniczona
pod względem wartości bezwzględnych;
b) działalność finansowa jest ograniczona
pod względem transakcji;
c) działalność finansowa nie jest
działalnością główną;
d) działalność finansowa jest działalnością
pomocniczą bezpośrednio związaną z działalnością podstawową;
e) działalność główna nie jest
działalnością, o której mowa w ust. 1, z wyłączeniem działalności, o której
mowa w ust. 1 pkt 3) lit. e);
f) działalność finansowa realizowana
jest wyłącznie na rzecz klientów korzystających z działalności głównej i nie
jest oferowana na szerszą skalę.
W tym momencie brak informacji, czy Rzeczpospolita Polska skorzysta z tego
prawa i w jakim zakresie. Trzeba śledzić
prace legislacyjne i ewentualnie rozważyć uruchomienie działań lobbingowych w
tych branżach, w których są szanse i jest uzasadnienie dla wyłączenia się z
obowiązywania IV Dyrektywy (współpracuję z wyspecjalizowanymi kancelariami radcowskimi i adwokackimi w tym zakresie, proszę o kontakt w razie potrzeby przeprowadzenia indywidualnej analizy Państwa sytuacji). Jedno jest pewne- po Panama Papers i innych głośnych aferach oraz w dobie zagrożeń terrorystycznych temat prania brudnych pieniędzy jest odpowiednio nagłośniony i mocno aktualny.
Pełen tekst IV Dyrektywy: Eur-Lex
Zobacz także tematy powiązane:
Bardzo fajnie opisane, właśnie czegoś takiego potrzebowałem do swojej pracy :) Jasno i konkretnie. Warto też dodać, że lada moment możemy spodziewać się kolejnej nowelizacji AML.
OdpowiedzUsuńDziekuję. 14 maja 2018 Rada Unii Europejskiej przyjęła projekt V Dyrektyway AML :) Także zmiany nadciagają.
OdpowiedzUsuń